Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

1941-1950 (δ΄)

Σεζόν 1948-49
Δευτεραθλητής Αθήνας







ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ, σεζόν 1948-1949.
    
         
 
Τη σεζόν 1948-49, η κυανέρυθρη αρμάδα έκανε καταπληκτική πορεία και διεκδίκησε μέχρι τέλους τον τίτλο από τον Παναθηναϊκό. Τελικά, τερμάτισε στη δεύτερη θέση δυο βαθμούς πίσω από τους πράσινους. Στην επιτυχημένη πορεία μεγάλη ήταν η συνεισφορά του προπονητή Γιάννη Χέλμη, που ανέλαβε την προγύμναση της ομάδας στην αρχή της σεζόν. Τον διαδέχθηκε ο βετεράνος Γιώργος Ρουσσόπουλος, ο οποίος αγωνίστηκε και ως τερματοφύλακας σε μερικά ματς. Από τις αρχές του 1949 την προπόνηση των παικτών ανέλαβε ο παλιός ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ Παπαδόπουλος.

Τη χρονιά αυτή υπήρχαν πολλοί στρατευμένοι. Η διοίκηση φρόντισε οι βασικοί να βρίσκονται σε μονάδες κοντά στο κέντρο, βασικά στην Αεροπορία, ώστε να παίρνουν άδειες. Στους έξι ήδη υπηρετούντες (Τσολιά, Πεντζαρόπουλο, Κερδεμελίδη, Τσουχνικά, Μαρουλίδη, Φασουλιώτη) προστέθηκαν άλλοι τέσσερις: Κωστάρας, Κακουλίδης (Στρατός Ξηράς) και Σκορδίλης, Ιακ. Ζαρκάδης (Αεροπορία). Μαζί με τους μόνιμους στρατιωτικούς Βενετσάνο και Ευαγγελίδη, ο σύλλογος αριθμούσε ούτε λίγο ούτε πολύ δώδεκα (12) μάχιμους στην Α΄/Β΄ ομάδα. Από την άλλη απολύθηκε ο Λέκκας που επέστρεψε στο σύλλογο αλλά δεν κατάφερε να ξαναβρεί θέση στην Α΄ ομάδα.

Η απήχηση του συλλόγου

Η δημοφιλία των σωματείων
Αθλητική Ηχώ, 21/7/1949
Σε ένα ενδιαφέρον δημοψήφισμα της εφ. «Αθλητική Ηχώ», για την πιο δημοφιλή ομάδα, ο Πανιώνιος πήρε την τέταρτη θέση με 1.259 ψήφους σε 14.596 ψηφίσαντες, δηλαδή είχε την υποστήριξη του 8,6% των φιλάθλων-αναγνωστών της εφημερίδας. Η συμπάθεια προς τον ιστορικό σύλλογο αποδεικνύεται και από το γεγονός πως σε πολλές συνοικίες είχαν δημιουργηθεί διάφορα ανεξάρτητα σωματεία με την ονομασία «Πανιώνιος». Δύο από αυτά υπάρχουν μέχρι σήμερα. Είναι ο Πανιώνιος Καισαριανής και ο Πανιώνιος Κοκκινιάς (σήμερα Πανιώνιος Κερατσινίου). Άλλα αποδείχτηκαν εφήμερα αλλά δείχνουν την εμβέλεια που είχε ο σύλλογος, όπως: Πανιώνιος Πασαλιμανίου, Πανιώνιος Καραβά, Πανιώνιος Λεύκας Ιλισού, Πανιώνιος Χαραυγής κ.ά.







Οι εισπράξεις της σεζόν
Αθλητική Ηχώ, 9/7/49
Μια άλλη ένδειξη της δημοφιλίας του συλλόγου ήταν τα εισιτήρια και οι εισπράξεις. Στον  αγώνα του με τον ΠΑΟ στο β΄ γύρο σημειώθηκε το απόλυτο ρεκόρ της χρονιάς με 8.840 εισιτήρια. Στον α΄ γύρο είχαν κοπεί 5.739, ενώ και στους αγώνες με Απόλλωνα και ΑΕΚ κόπηκαν πάνω από 2.000 εισιτήρια. Βέβαια οι θεατές ήταν σχεδόν διπλάσιοι, μιας και υπήρχαν πολλοί τζαμπατζήδες είτε νόμιμοι (ελευθέρας) είτε λαθραίοι. Στην εκκαθάριση της ΕΠΣΑ ο Πανιώνιος ήταν τρίτος σε εισπράξεις, πίσω από ΠΑΟ και ΑΕΚ, με 23 εκατ. δρχ περίπου.




Ποδοσφαιριστές

Η ομάδα παρέμεινε κατά βάση η ίδια, με την προσθήκη του έξω αριστερά Δημοσθενιάδη, του Κατροδαύλη και του 18χρονου επιθετικού Κώστα Νεστορίδη, οι οποίοι ανεβοκατέβαιναν μεταξύ Α΄ και Β΄ ομάδας. Ο «Νέστορας» ήρθε από ανεξάρτητο σωματείο της Καλλιθέας και από το Φεβρουάριο του 1949 πήρε θέση στην Α΄ ομάδα αντικαθιστώντας τον Τσολιά, όταν είχε υποχρεώσεις με το στρατό. Το πρώτο ματς που αγωνίστηκε με τον Πανιώνιο ήταν στις 20 Φεβρουαρίου σε φιλικό με τον Αθηναϊκό και το πρώτο επίσημο ματς ήταν σε αγώνα πρωταθλήματος με τη Δάφνη Αθηνών, στις 18 Απριλίου 1949. Στις 10/4/49 πέτυχε το πρώτο του γκολ στη Ν. Σμύρνη, σε φιλικό με τον Έσπερο Καλλιθέας και στις 7 Ιουνίου σκόραρε για πρώτη φορά σε ματς πρωταθλήματος στη νίκη με 4-0 επί του Αστέρα Αθηνών.

Ο Νίκος Πεντζαρόπουλος υπήρξε βασικός συντελεστής
της επιτυχημένης σεζόν του συλλόγου.


Τερματοφύλακας της Β΄ ομάδας, και αναπληρωματικός του Πεντζαρόπουλου, ήταν ο Οικονομόπουλος, αλλά δεν έπαιξε σε κανένα επίσημο ματς. Σε μερικά φιλικά αγωνίστηκε, επίσης, ο 37χρονος Γιώργος Ρουσσόπουλος, ο οποίος ήταν τερματοφύλακας και στο τελευταίο επίσημο ματς της σεζόν, στις 12 Ιουνίου 1949, με αντίπαλο τον Αθηναϊκό. Ήταν το αποχαιρετιστήριο παιχνίδι της καριέρας του, που είχε ξεκινήσει 22 χρόνια πριν, το 1927, με τον Απόλλωνα. Οι αλλαγές στο δυναμικό της ομάδας ήταν οι εξής:

Έφυγαν: Νίκος Ταμπακέας (Μκρασιατική), Γεώργιος Μίχας (Ποσειδών Γλυφ.), Αρ. Πιπέρος (Νίκη Πλάκας).
Ήρθαν: Γεώργιος Αθανασίου (Αθηναϊκός), Βασίλης Σκιαδάς (Αστήρ).

Ιω. Σκορδίλης: με ραγδαία
εξέλιξη. Χρίστηκε διεθνής.
Προπονητές: Γιάννης Χέλμης (στο ξεκίνημα της σεζόν), Γιώργος Ρουσσόπουλος (ως τα Χριστούγεννα περίπου), Παπαδόπουλος (από τον Ιανουάριο του 1949).


Α΄ ομάδα:
Τερματοφύλακες: Νίκος Πεντζαρόπουλος, Γιώργος Ρουσσόπουλος.
Αμυντικοί: Αντώνης Βενετσάνος, Βασίλης Ευαγγελίδης, Ιάκωβος Ζαρκάδης.
Χαφ: Αντώνης Γιαννακόπουλος, Γιάννης Κερδεμελίδης, Βασίλης Στάικος, Αδάμ Τσουχνικάς.
Επιθετικοί: Γιάννης Σκορδίλης (έξω δεξιά), Κώστας Σωτηριάδης ή Κωστάρας (φορ), Φώτης Τσολιάς (φορ), Νίκος Ζαρκάδης (μέσα αριστερά), Δημοσθενιάδης (έξω αριστερά), Κακουλίδης, Απ. Μπιστούρας, Ανδρέας Λέκκας, Κώστας Νεστορίδης (μέσα δεξιά, από το Φεβρουάριο).


Φώτης Τσολιάς, δυναμικός φορ.
Χρίστηκε διεθνής. Οι απουσίες
του λόγω Στρατού, στο β΄ γύρο
κόστισαν πολύτιμους βαθμούς. 
Β΄ ομάδα: Ήταν πολύ αδύναμη και τερμάτισε στην προτελευταία θέση με 24β (20-33 γκολ), 4 νίκες και 12 ήττες. Παίκτες: Οικονομόπουλος Ι (τερμ.), Χρονόπουλος (τερμ.), Μάντης, Ευσταθίου, Οικονομόπουλος ΙΙ, Πασπουλαρίδης, Γαβριελάτος, Κατραδάκης, Πηλιούρης, Κωνσταντινίδης, Κλειδόπουλος, Σπάθας, Μαλιάδης, Παΐζης, Θεοδώρου, Θεοδοσίου, Λυμπερόπουλος, Κώστας Νεστορίδης, Κατροδαύλης κ.ά.

Γ΄ ομάδα: Μετείχε στο οικείο πρωτάθλημα της ΕΠΣΑ, στο οποίο τερμάτισε στην τελευταία θέση χωρίς να σημειώσει νίκη. Είχε μία ισοπαλία και έξι ήττες (οι δύο με μηδενισμούς) και συγκέντρωσε 6β (2-13 γκολ). Στο ποδοσφαρικό τμήμα του συλλόγου υπήρχαν και παιδικές ομάδες (τσικό) που αγωνίζονταν μεταξύ τους πριν από τα επίσημα ματς με διάφορα ονόματα ανάλογα με τη φανέλα που φορούσαν, π.χ. «Μπλε», «V» κλπ.


Πρωτάθλημα Α΄ ΕΠΣΑ

Ο σύλλογος έκανε πρωταθλητισμό. Η ομάδα ήταν πλέον ώριμη και δούλευε σαν ρολόι. Πάλεψε για τον τίτλο με τον ΠΑΟ σε όλη τη διάρκεια της σεζόν. Ήταν αήττητος ως την τελευταία αγωνιστική του α΄ γύρου και ήταν πρωτοπόρος στο πρωτάθλημα ως τη 10η αγωνιστική. Τελικά, λύγισε και τερμάτισε δεύτερος, δυο βαθμούς πίσω από τον ΠΑΟ, με 10 νίκες, 3 ισοπαλίες, 3 ήττες, 39β και 33-18 γκολ. Επίσης, δεν πήρε μέρος στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, διότι τη χρονιά αυτή λόγω των υποχρεώσεων της εθνικής ομάδας, τον τίτλο διεκδίκησαν μόνο οι πρωταθλητές των τριών ιστορικών Ενώσεων (Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης).



Με εντυπωσιακές νίκες στον α΄ γύρο πήρε κεφάλι στη
βαθμολογία με 4β διαφορά. 
Ξεκίνησε εντυπωσιακά τη σεζόν πετυχαίνοντας συνεχείς νίκες επί του δυναμικού Φωστήρα (3-2), του ΠΑΟ (4-3) και της ΑΕΚ (2-1) και μια ισοπαλία 1-1 με τον πρωταθλητή Απόλλωνα, σε έναν αγώνα που του έλειψε ο στρατευμένος Τσολιάς. Όλοι μιλούσαν για το πρώτο φαβορί του τίτλου, αφού την 6η αγωνιστική είχε ξεφύγει με 4β από την δεύτερη ΑΕΚ. Όμως, η απουσία του Τσολιά και η κούραση των άλλων στρατευμένων από τα επιπλέον παιχνίδια με τις στρατιωτικές τους ομάδες, έφερε την κάμψη. Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τη διάρκεια της σεζόν οι Πεντζαρόπουλος, Τσολιάς, και Σκορδίλης έδωσαν πάνω από 50 επίσημα και φιλικά ματς ο καθένας με: Πανιώνιο, Μικτή Αθηνών, Εθνική ομάδα και στρατιωτικές ομάδες. Έτσι ενώ ο σύλλογος είχε νικήσει όλους τους πρωταγωνιστές του πρωταθλήματος, στα δύο τελευταία ματς του α΄ γύρου έχασε βαθμούς. Πρώτα η ισοπαλία με το νεοφώτιστο Έσπερο Καλλιθέας, ο οποίος τη χρονιά αυτή αποδείχθηκε ο κακός του δαίμονας, αφού τον απέκλεισε και στο Κύπελλο και ύστερα η πρώτη ήττα της σεζόν από τον Αστέρα, έδωσαν το δικαίωμα στον ΠΑΟ να τον πλησιάσει στους δύο βαθμούς και να ξεκινήσει αντεπίθεση για τον τίτλο.

Οι επιτυχίες συνεχίστηκαν και στο ξεκίνημα του β΄ γύρου
(Αθλητική Ηχώ, 31/1/1949). 
Στο β΄ γύρο έφερε πάλι ισοπαλία με τον Απόλλωνα και ηττήθηκε σε δυο καθοριστικά ματς, από τον αποφασισμένο ΠΑΟ (1-2, αν και προηγήθηκε στο 70΄) και από την ΑΕΚ (0-1). Έτσι από πρωτοπόρος βρέθηκε δύο βαθμούς πίσω από τους πράσινους, διαφορά η οποία παρέμεινε ως το τέλος του πρωταθλήματος.



Το ντέρμπι με τον ΠΑΟ που έκρινε τον τίτλο απασχόλησε
τον τύπο όλη την εβδομάδα. Στον αγώνα σημειώθηκε ρεκόρ
εισιτηρίων της σεζόν (8.840), εφ. Αθλ. Ηχώ, 3 και 5/3/1949

Τα αποτελέσματα στο πρωτάθλημα Αθήνας και οι σκόρερ

Α΄ γύρος:
Φωστήρας: 3-2 (0-0): Ζαρκάδης Ν. 61΄, Τσολιάς, 70΄, 71΄ - Γιαλαμπίδης 72΄, 78΄ (εισιτήρια 820).
Παναθηναϊκός: 4-3 (1-2): Ν. Ζαρκάδης 5΄, 71΄, Τσολιάς 55΄, Μπιστούρας 57΄, - Πανωλιάσκος 14΄, 30΄, Σταφυλίδης 75΄ (πεν.) (εισιτήρια 5.739).
Απόλλων: 1-1 (0-0): Σκορδίλης 83΄ - Πασσάς 87΄ (εισιτήρια 2.103). Έπαιξε χωρίς τον Τσολιά που αγωνιζόταν με την ομάδα του Στρατού.
Δάφνη Αθηνών: 5-0 (3-0): Ν. Ζαρκάδης 5΄, 40΄, Τσολιάς 26΄, 64΄, Δημοσθενιάδης 60΄ (εισιτήρια 617).
ΑΕΚ: 2-1 (0-0): Σκορδίλης 46΄, Μπιστούρας 69΄ - Ξένος 88΄ (εισιτήρια 2.622). Ο Μπιστούρας πέτυχε κι άλλο γκολ αλλά η μπάλα βγήκε από τρύπα των διχτυών και ο διαιτητής Ασπρογέρακας δεν το κατακύρωσε. Με τη νίκη αυτή ο Πανιώνιος πέρασε πρώτος στη βαθμολογία με 14β.
Αθηναϊκός: 1-0 (0-0): Βενετσάνος 69΄ (εισιτήρια 501). Με τη νέα νίκη ο Ιστορικός ξέφυγε 4β από την ΑΕΚ.
Έσπερος Καλλιθέας: 1-1 (1-0): Ι. Ζαρκάδης 70΄ (φάουλ) - Τριμπόνιας 1΄ (εισιτήρια 245). Η έλλειψη του στρατευμένου Τσολιά που αγωνιζόταν με την ομάδα του Α΄ Σώματος Στρατού κόστισε τη νίκη.
Αστέρας: 0-1 (0-1): Κυρ. Μακρής 36΄ (εισιτήρια 890). Πρώτη ήττα της σεζόν, που ως τότε ήταν αήττητος.
Βαθμολογία Α΄ γύρου: 1) Πανιώνιος 20β (17-9), 2 ) ΠΑΟ 18β (21-9), 3)  Φωστήρ 18β (12-10).

Το ντέρμπι κορυφής αποτέλεσε πηγή
έμπνευσης για τους σκιτσογράφους.
(Αθλητική Ηχώ, 5/3/1949).

Η οδυνηρή ισοπαλία που
κόστισε την πρωτοπορία
Αθλ. Ηχώ, 24/3/49.

Β΄ γύρος:
Φωστήρας: 2-1 (0-1): Κωστάρας 50΄, Τσολιάς 75΄ - Πιλάτος 31΄ (εισιτήρια 1.979).
Παναθηναϊκός: 1-2 (0-0): Μπιστούρας 70΄ - Πετσανάς 71΄, Φυλακτός 82΄ (εισιτήρια 8.840 που ήταν το απόλυτο ρεκόρ εισιτηρίων του πρωταθλήματος). Με τη νίκη αυτή ο ΠΑΟ έπιασε τον Πανιώνιο στην πρώτη θέση με 24β.
Απόλλων: 1-1 (1-0): Κωστάρας 18΄ - Τζαβάρας 67΄ (εισιτήρια 1.049). Μετά την ισοπαλία ο ΠΑΟ τον προσπέρασε στη βαθμολογία: 1) ΠΑΟ27β (28-12), 2) ΠΓΣ 26β (21-13), 3) ΑΕΚ 26β  (24-14).
Δάφνη Αθηνών: 4-2 (2-2): Σκορδίλης 1΄, Ν. Ζαρκάδης 31΄, 85΄, Βενετσάνος 72΄ – Ρούτσος 15΄, Σαπουντζόπουλος 29΄ (εισιτήρια 352). Ήταν το πρώτο επίσημο ματς του Κώστα Νεστορίδη στην Α΄ κατηγορία, στη θέση του Τσολιά.
ΑΕΚ: 0-1 (0-1): Ξένος 24΄ (εισιτήρια 1.267).  
Έσπερος Καλλιθέας: 2-1 (2-1): Δημοσθενιάδης 6΄, Κατροδαύλης 27΄ (ντεμπούτο με γκολ) – Αναστασίου 40΄ (εισιτήρια 297).
Αστέρας: 4-0 (2-0): Νεστορίδης 17΄ (το πρώτο του γκολ στην Α΄ κατηγορία), Κερδεμελίδης 28΄, Δημοσθενιάδης 83΄, Μπιστούρας 84΄ (εισιτήρια 146).
Αθηναϊκός: 2-1 (2-0): Νεστορίδης 28΄,  Μπιστούρας 30΄ - Παυλίδης 55΄ (εισιτήρια 126). Τερματοφύλακας έπαιξε ο Ρουσσόπουλος, στο τελευταίο επίσημο ματς της καριέρας του.


Τελική βαθμολογία: 1) ΠΑΟ 41β (40-16), 2) Πανιώνιος 39β (33-18), 3) Φωστήρας 36β.


Η ήττα από την ΑΕΚ έδωσε προβάδισμα τίτλου στον ΠΑΟ
που ξέφυγε 2β από τον Ιστορικό (Αθλ. Ηχώ, 30/5/49).

Στη λήξη του πρωταθλήματος είχε εμφάνιση πρωταθλητή
αλλά ο τίτλος είχε χαθεί. Στο ματς με τον Αστέρα πέτυχε το
πρώτο επίσημο γκολ της καριέρας του ο Νεστορίδης.
(Αθλητική Ηχώ, 8/6/1949)
Οι σκόρερ στο πρωτάθλημα Αθήνας:

7 γκολ: Νίκος Ζαρκάδης.
6 γκολ: Φώτης Τσολιάς.
5 γκολ: Απ. Μπίστουρας.
3 γκολ: Γιάννης Σκορδίλης, Δημοσθενιάδης.
2 γκολ: Αντώνης Βενετσάνος, Κωστάρας Σωτηριάδης, Κώστας Νεστορίδης
1 γκολ: Ιάκωβος Ζαρκάδης, Γιάννης Κερδεμελίδης, Κατροδαύλης.

Κύπελλο Ελλάδος

Στο κύπελλο ξεκίνησε από τον πρώτο γύρο, μιας και τη χρονιά αυτή δεν εξαιρέθηκαν από τους πρώτους γύρους οι ομάδες της Α΄ κατηγορίας, εκτός από τις τρεις πρώτες (Απόλλων, ΑΕΚ, ΠΑΟ) που πέρασαν κατευθείαν στην Α΄  προημιτελική φάση (των 16). Έχοντας μεγάλη διαφορά δυναμικότητας
πέρασε με εντυπωσιακά σκορ τους τρεις πρώτους αντιπάλους, με εξαίρεση την ΑΕ Αμπελοκήπων, η οποία απέσπασε ισοπαλία και οδήγησε τον αγώνα σε επαναληπτικό, μιας και ο

Οι προκρίσεις με εντυπωσιακά σκορ στους τρεις
πρώτους γύρους του Κυπέλλου Ελλάδος,
Αθλητική Ηχώ, 7/10, 3/11 και 18/11/1949.
Ιστορικός έπαιξε σχεδόν σε όλο το ματς με δέκα παίκτες, λόγω τραυματισμού του Λέκκα στο 20΄.
 Στον 4ο γύρο, τον τελευταίο γύρο της Αθήνας πριν από τον πανελλήνιο Α΄ προημιτελικό (των 16), αντιμετώπισε τον κακό του δαίμονα Έσπερο Καλλιθέας στις 14 Δεκεμβρίου 1948. Οι παίκτες ήταν κουρασμένοι από την υπερπροσπάθεια που είχαν κάνει τρεις μέρες νωρίτερα στο φιλικό ματς με την τουρκική Φενερμπαξέ καθώς και από τις συνεχείς μετακινήσεις των στρατευμένων που έδιναν αγώνες με τις στρατιωτικές τους ομάδες. Επιπλέον, απουσίαζαν ο Ν. Ζαρκάδης και ο Κωστάρας. Έπαιξαν με νωθρότητα και αποκλείστηκαν. Ειδικά στην άμυνα υπήρχε πρόβλημα, αφού ο Βενετσάνος είχε πλέον τα χρονάκια του και είχε βαρύνει. Έτσι χάθηκε μια ευκαιρία διάκρισης, αφού τη σεζόν αυτή ο σύλλογος ήταν πολύ ανταγωνιστικός. Στα 5 ματς κυπέλλου πέτυχε 3 νίκες, 1 ισοπαλία, 1 ήττα και γκολ 18-3.


Η ήττα-αποκλεισμός στον 4ο γύρο από τον Έσπερο, που
αποδείχθηκε ο κακός δαίμονας του Ιστορικού τη σεζόν
 1948-49 (του έκοψε βαθμό και στο πρωτάθλημα)
(Αθλητική Ηχώ, 18/12/1949)
Τα αποτελέσματα:

Προκριματική φάση:
1ος γύρος:
Πανιώνιος – Φίλαθλοι Πειραιώς: 6-0 (4-0): Τσολιάς 3΄, 20΄, 25΄, Βενετσάνος 31΄, Σκορδίλης 52΄, Ν. Ζαρκάδης.
2ος γύρος:
Πανιώνιος – ΑΕ Αμπελοκήπων: 1-1 (0-1), παρ.: Τσολιάς 80΄ - Ιορδάνου 18΄. Με 10 παίκτες από το 20΄, λόγω τραυματισμού του Λέκκα.
Πανιώνιος – ΑΕ Αμπελοκήπων: 6-1 (1-0): Κερδεμελίδης 13΄, Ν. Ζαρκάδης 46΄, Σκορδίλης 62΄, Αντωνάτος (α.γ.) 75΄, Γιαννακόπουλος 86΄, Λέκκας 88΄ - Καλλέργης 85΄.
3ος γύρος:
Πανιώνιος – Νεάπολις Πειραιά: 5-0 (3-0): Σωτηριάδης 14΄, 65΄, 73΄, Τσολιάς 23΄, 42΄.
4ος γυρος:
Πανιώνιος – Έσπερος Καλλιθέας: 0-1 (0-0): Αποστολίδης 57΄.

Οι σκόρερ στο Κύπελλο Ελλάδος

6 γκολ: Φώτης Τσολιάς
3 γκολ: Κωστάρας Σωτηριάδης
2 γκολ: Γιάννης Σκορδίλης, Νίκος Ζαρκάδης
1 γκολ: Αντώνης Βενετσάνος, Γιάννης Κερδεμελίδης, Αντώνης Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Λέκκας
1 αυτογκόλ

Κύπελλο 25ετηρίδος ΕΠΣΑ (ομάδων 6x6)

Για τον πανηγυρικό εορτασμό της 25ετηρίδας της η ΕΠΣΑ διοργάνωσε στο γήπεδο της Λεωφόρου ποδοσφαιρικό τουρνουά με συμμετοχή όλων των σωματείων-μελών της από 22 ως 31 Αυγούστου 1949. Διεξήχθη με σύστημα νοκ-άουτ μεταξύ εξαμελών ομάδων (6x6) και οι αγώνες ήταν 15λεπτης διάρκειας (2x7,5΄). Τα ισόπαλα ματς κρίνονταν στα «σημεία», δηλαδή από τον αριθμό των κερδισμένων κόρνερ (2 σημεία) και φάουλ (1 σημείο). Την εξαμελή ομάδα του Πανιωνίου αποτελούσαν οι: Κερδεμελίδης (τερμ.), Βενετσάνος (μπακ), Τσουχνικάς (χαφ), Σκορδίλης, Ν. Ζαρκάδης, Στάικος (επίθ.).


Στο ματς με τον Κρόνο Αθηνών ο Πανιώνιος κατάφερε ένα
μοναδικό επίτευγμα: πέτυχε 7 γκολ σε 15΄!
(Αθλητική Ηχώ, 25/8/1949)
Αποτελέσματα:
Α΄ γύρος: 23/8/49, Πανιώνιος – Κρόνος Αθηνών: 7-0 (Ν. Ζαρκάδης 3, Τσουχνικάς 2, Σκορδίλης 2).
Β΄ γύρος: 28/8/49, Πανιώνιος – Ελευθερούπολις: 2-0 (Τσουχνικάς, Στάικος)
Γ΄ γύρος: 30/8/49, Πανιώνιος – ΑΕΚ: 1-2 (παρ.) (Στάικος). Ο αγώνας έληξε 1-1 και ισόπαλος 5-5 στα σημεία (κόρνερ-φάουλ). Αντί για την προβλεπόμενη κλήρωση, οι ομάδες συμφώνησαν να παίξουν πεντάλεπτη παράταση.  
Σκόρερ: 3 γκολ: Τσουχνικάς, Ν. Ζαρκάδης, 2 γκολ: Στάικος, Σκορδίλης.

Συγκεντρωτικά οι σκόρερ επίσημων αγώνων 1948-49

Ν. Ζαρκάδης
Αρχι-σκόρερ με
22 γκολ συνολικά:
12 σε επίσημα ματς
και 10 σε φιλικά.
Στις επίσημες διοργανώσεις που μετείχε ο σύλλογος τη σεζόν 1948-49 (πρωτάθλημα Αθήνας, Κύπελλο Ελλάδος και Κύπελλο 25ετηρίδος ΕΠΣΑ) έδωσε 24 αγώνες και είχε θετικό ισοζύγιο. Πέτυχε 15 νίκες, 4 ισοπαλίες, 5 ήττες και 61-23 τέρματα (τα 10-2 γκολ ήταν από αγώνες 6X6). Πρώτος σκόρερ του συλλόγου στα επίσημα ματς της σεζόν αναδείχθηκε ο Φώτης Τσολιάς με 12 γκολ, παρά το ότι απουσίασε από πολλά ματς λόγω στρατιωτικών υποχρεώσεων. Τα 61 γκολ πέτυχαν οι εξής 15 παίκτες, ενώ σημειώθηκε και ένα αυτογκόλ.

12 γκολ: Φώτης Τσολιάς, Νίκος Ζαρκάδης (τα 3 σε αγώνες 6x6).
7 γκολ: Γιάννης Σκορδίλης (τα 2 σε αγώνες 6x6).
5 γκολ: Απ. Μπίστουρας, Κωστάρας Σωτηριάδης,
3 γκολ: Αντώνης Βενετσάνος, Δημοσθενιάδης, Αδάμ Τσουχνικάς (σε αγώνες 6x6).
2 γκολ: Κώστας Νεστορίδης, Γιάννης Κερδεμελίδης, Βασίλης Στάικος (σε αγώνες 6x6).
1 γκολ: Αντώνης Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Λέκκας, Ιάκωβος Ζαρκάδης, Κατροδαύλης.
1 αυτογκόλ.

Φιλικοί αγώνες

Στη διάρκεια της σεζόν 1948-49 οι κυανέρυθροι έδωσαν 10 φιλικά ματς, μεταξύ των οποίων 3 διεθνή, 4 με ομάδες Α΄ κατηγορίας και 3 αγώνες με ομάδες μικρότερων κατηγοριών. Στα ματς αυτά ο σύλλογος πέτυχε συνολικά 6 νίκες, 3 ισοπαλίες, 1 ήττα και 28-16 τέρματα. Ξεχώρισαν η νίκη επί της αυστριακής Βάκερ με 4-1 και οι δύο ισοπαλίες 1-1 με τις τουρκικές Φενέρμπαξε και Μπεϊκόζ. Αναλυτικά τα δέκα φιλικά ματς του συλλόγου ήταν τα εξής:

19/9/48, Ν. Σμύρνη, εναρκτήριο ματς της σεζόν, Α΄/Β΄ Πανιωνίου – Πειραϊκή/Πατραϊκή, 6-2: Στάικος 4, Ν. Ζαρκάδης, Μπιστούρας.
26/9/48, Ν. Σμύρνη, με Εθνικό Αστέρα, 3-2 (1-2): Τσολιάς 22΄, 58΄, Ν. Ζαρκάδης 55΄ - Φούντουκας 15΄,  37΄.


Πανιώνιος-Φενέρμπαξε: 1-1
(Αθλητική Ηχώ, 11/12/49)

10/12/48, Λεωφόρος, με Φενερμπαξέ, 1-1 (0-1): Ν. Ζαρκάδης 55΄ - Μισντάντ 17΄. Έπαιξε ο Ξένος της ΑΕΚ στη θέση του σκόρερ Κωστάρα που πήγε φαντάρος αλλά η έλλειψή του δεν αναπληρώθηκε. Ο Πανιώνιος είχε συντριπτική υπεροχή αλλά δεν κατάφερε να πετύχει άλλο γκολ. Οι Τούρκοι ζήτησαν ρεβάνς αλλά ο Πανιώνιος δεν είχε ελεύθερες ημερομηνίες.



Ο Βενετσάνος στο φιλικό
με τον Απόλλωνα.
(Αθλ. Ηχώ, 6/1/1949)
 1/1/49, Ριζούπολη, με Απόλλωνα, 0-2 (0-2). Τερματοφύλακας ο παλαίμαχος Ρουσσόπουλος.
9/1/49, Ν. Σμύρνη, με Μικτή Β΄ ΕΠΣΑ, 1-1 (1-0). Κερδεμελίδης 30΄ - Γκούρας 75΄.


Από τη μεγάλη νίκη με 4-1 επί
της Βάκερ Αυστρίας (30/1/49)
30/1/49, Ριζούπολη, με Βάκερ Αυστρίας, 4-1 (2-0): Τσολιάς 19΄, Κερδεμελίδης 30΄ (πέν.), Σκορδίλης 63΄, Ν. Ζαρκάδης 71΄ - Κερδεμελίδης (αυτογκόλ.) 48΄.

Πανιώνιος-Αθηναϊκός: 5-3.
Στον αγώνα αυτό έκανε ντεμπούτο
ο Κώστας Νεστορίδης (20/2/49)  
20/2/49, Ν. Σμύρνη, με Αθηναϊκό 5-3 (4-1): Μπιστούρας 2΄, Ν. Ζαρκάδης 12΄, 81΄, Στάικος 23΄, 41΄ - Μακρής 13΄, Κοκκινόπουλος 60΄, Χορτάσης 65΄. Στο ματς αυτό έκανε το ντεμπούτο του με την α΄ ομάδα του συλλόγου ο νεαρός τότε Κώστας Νεστορίδης.
3/4/49, Ν. Σμύρνη, με Φωστήρα 3-2 (0-1): Ν. Ζαρκάδης 51΄, 53΄, Στάικος 80΄ - Χατζηγιάννης 24΄, Νικολαδός 48΄. Με Νεστορίδη ξανά.
9/4/49, Ν. Σμύρνη, με Έσπερο Καλλιθέας: 4-1 (3-1): Στάικος 15΄, Νεστορίδης 18΄, Ν. Ζαρκάδης 20΄, 88΄ - Μάντικας 26΄. Πρώτο γκολ του Νεστορίδη με την α΄ ομάδα.


Πανιώνιος-Μπεϊκόζ Κωνσταντινούπολης: 1-1
 4/5/49, Ν. Σμύρνη, με Μπεϊκόζ Κωνσταντινούπολης: 1-1 (0-1): Κερδεμελίδης 62΄ (πέν.) - Εμβέρ 30΄. Χωρίς τους διεθνείς ή στρατευμένους Πεντζαρόπουλο, Σκορδίλη, Τσολιά, Κωστάρα αλλά ενισχυμένος με τους Β. Κλάψη (Αστέρα), Δημητσάνα (Φωστήρα). Από τους καλύτερους ο Νεστορίδης που κέρδισε το πέναλτι της ισοφάρισης.

Συγκεντρωτικά οι σκόρερ των φιλικών αγώνων 1948-49

10 γκολ: Νίκος Ζαρκάδης
8 γκολ: Βασίλης Στάικος
3 γκολ: Φώτης Τσολιάς
3 γκολ: Γιάννης Κερδεμελίδης
2 γκολ: Απ. Μπίστουρας
1 γκολ: Κώστας Νεστορίδης
1 γκολ: Γιάννης Σκορδίλης

Κυανέρυθροι στην Εθνική ομάδα και Επιλέκτων

Τρεις κυανέρυθροι αγωνίστηκαν με την Εθνική ομάδα στα 4 επίσημα ματς που έδωσε κατά τη σεζόν αυτή. Οι ίδιοι αγωνίστηκαν σε έναν ακόμα αγώνα που έδωσε η Εθνική με την Τουρκία ως Μικτή Αθηνών. Στον ημιεπίσημο αυτό αγώνα ο Φώτης Τσολιάς πέτυχε γκολ. Διεθνείς ήταν οι: Πεντζαρόπουλος (4+1 ματς), Σκορδίλης (2+1) και Τσολιάς (1+1), ως εξής:


Ο Πεντζαρόπουλος εν δράσει στα δύο ματς με την Τουρκία,
στην Πόλη, στα οποία ήταν κορυφαίος (Αθλ. Ηχώ, 2, 4/12/49).
28/11/48, Κωνσταντινούπολη (φιλικός), Τουρκία-Ελλάδα: 2-1. Έπαιξαν: Πεντζαρόπουλος (β΄ ημιχρ.), Σκορδίλης, Τσολιάς.
1/12/48, Κωνσταντινούπολη, Επίλεκτοι Αθήνας - Κωνσταντινούπολης: 2-1. Έπαιξαν: Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης, Τσολιάς (α΄ ημ., γκολ στο 2΄).


Η εναρκτήρια ενδεκάδα της Εθνικής με την Τουρκία για
το Κύπελλο Φιλίας Ανατολικής Μεσογείου, με βασικούς
τους Πεντζαρόπουλο, Σκορδίλη (Αθλ. Ηχώ, 14/5/49). 

15/5/49, Λεωφόρος (Κυπ. Αν. Μεσογείου), Ελλάδα-Τουρκία: 1-2. Έπαιξαν: Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης (α΄ ημίχρ.).
18/5/49, Λεωφόρος (Κυπ. Αν. Μεσογείου), Ελλάδα-Αίγυπτος: 1-3. Έπαιξε: Πεντζαρόπουλος.
25/5/49, Λεωφόρος (Κυπ. Αν. Μεσογείου), Ελλάδα-Ιταλία Β΄: 2-3. Έπαιξε: Πεντζαρόπουλος (από 74΄).


Οι 22 Έλληνες διεθνείς που μετείχαν στο Κύπ. Φιλίας Ανατ.
Μεσογείου. Αναμεσά τους οι Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης.
(Αθλητική Ηχώ, 28/5/1949)
Οι τρεις κυανέρυθροι αποτελούσαν βασικά μέλη της προεθνικής ομάδας σε όλη τη διάρκεια της σεζόν. Καλούνταν στις τακτικές προπονήσεις και αγωνίστηκαν στα 9 φιλικά προετοιμασίας της ομάδας ως εξής: Πεντζαρόπουλος (7), Τσολιάς (3αγ, 1 γκολ), Σκορδίλης (6αγ, 1 γκολ). Τα φιλικά που αγωνίστηκαν ήταν:
7/11/48, Θεσσαλονίκη, Προεθνική – Μικτή Θεσσαλονίκης: 1-1. Πεντζαρόπουλος, Τσολιάς, Σκορδίλης.
21/11/48, Λεωφόρος, Προεθνική – Στρατός Ξηράς: 1-4. Πεντζαρόπουλος, Τσολιάς (πέτυχε το γκολ), Σκορδίλης.
12/1/49, Λεωφόρος, Έλληνες Επίλεκτοι – Βίνερ Αυστρίας: 2-3. Πεντζαρόπουλος, Τσολιάς.


Ο Πεντζαρόπουλος αποκρούει σταθερά, στο νικηφόρο αγώνα
των Ελλήνων Επιλέκτων με την αυστριακή Βάκερ με 3-1.
(Αθλητική Ηχώ, 10/2/1949)

9/2/49, Λεωφόρος, Επίλεκτοι – Βάκερ Αυστρίας: 3-1. Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης (1 γκολ).
13/3/49, Λεωφόρος, Προεθνική – Στρατός Ξηράς: 0-1. Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης (Προεθνική) – Κωστάρας (Στρατός, μπήκε στο 7΄ ως αλλαγή).
3/4/49, Ξάνθη, Μικτή Θράκης – Προεθνική 0-6. Πεντζαρόπουλος (αναπληρωματικός).
5/4/49, Δράμα, Μικτή Αν. Μακεδονίας – Προεθνική: 1-2. Πεντζαρόπουλος.
13/4/49, Λεωφόρος, Κυανοί – Λευκοί: 2-1. Κερδεμελίδης (Κυανοί) - Σκορδίλης (Λευκοί), ενώ ο Πεντζαρόπουλος αγωνίστηκε από ένα ημίχρονο με κάθε ομάδα. Τον Απρίλιο συγκροτήθηκαν δυο προεθνικές ομάδες, οι «Κυανοί» και οι «Λευκοί» που έδωσαν αγώνες μεταξύ τους για την επιλογή των παικτών της βασικής εθνικής ομάδας.
8/5/49, Χαλκίδα, Μικτή Χαλκίδος – Προεθνική 3-7. Σκορδίλης.

Κυανέρυθροι ποδοσφαιριστές στη Μικτή Αθηνών

Τη σεζόν αυτή σε αγώνες της Μικτής Αθηνών για το Κύπελλο Πόλεων και σε φιλικούς αγωνίστηκαν οι κυανέρυθροι: Πεντζαρόπουλος (4), Τσολιάς (4αγ, 7 γκολ), Σκορδίλης (5αγ, 1 γκολ), Ν. Ζαρκάδης (1αγ, 3 γκολ), Βενετσάνος (1), Κερδεμελίδης (1), Τσουχνικάς (1αγ, 2 γκολ). Επίσης, ο Στάικος είχε κληθεί σε ένα ματς ως αναπληρωματικός.

Κύπελλο Πόλεων:
Βόλος, 3/10/48, Βόλος – Αθήνα: 4-8 (3-3). Έπαιξαν: Τσολιάς (3 γκολ), Ν. Ζαρκάδης (3 γκολ), Σκορδίλης (1 γκολ). Αναπληρωματικός ο Στάικος.
Λεωφόρος, 10/11/48: Αθήνα – Πάτρα: 4-0: Σκορδίλης, Τσολιάς (2 γκολ).
Λεωφόρος, 19/12/48: Αθήνα – Πειραιάς: 2-2. Τσολιάς, Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης.

Η Μικτή Αθηνών με τους Σκορδίλη, Τσολιά πριν από το ματς
με τη Μικτή Πειραιώς για το Κύπ. 28ης Οκτωβρίου.
(Αθλητική Ηχώ, 1/11/1948). 

Κύπελλο 28ης Οκτωβρίου Κώστα Κοτζιά:
Λεωφόρος, 28/10/48: Αθήνα – Πειραιάς: 4-1 (2-0). Πεντζαρόπουλος (β΄ ημ.),Τσολιάς (2 γκολ), Σκορδίλης.

Φιλικά:
Λεωφόρος, 6/2/49, Μικτή Αθηνών – Βάκερ Αυστρίας: 2-1. Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης.
Ρόδος, 6/9/48, Μικτή Διαγόρα/Δωριέα - Επίλεκτοι Αθηνών/Πειραιώς: 0-2. Πεντζαρόπουλος, Βενετσάνος, Κερδεμελίδης, Τσουχνικάς (2 γκολ).

Κυανέρυθροι στις ομάδες Ενόπλων

Δέκα παίκτες του Πανιωνίου μετείχαν σε ομάδες των ενόπλων δυνάμεων τη σεζόν αυτή:
Στρατός Ξηράς: Τσολιάς, Σωτηριάδης (Κωστάρας), Μαρουλίδης, Φασουλιώτης.
Αεροπορία: Πεντζαρόπουλος, Κερδεμελίδης, Τσουχνικάς, Βενετσάνος, Ι. Ζαρκάδης, Σκορδίλης.

Κύπελλο Ενόπλων Δυνάμεων 25ης Μαρτίου, Θεσσαλονίκη:
23/3/49, Ναυτικό – Στρατός Ξηράς: 2-0. Τσολιάς (Στρατός).
24/3/49, Αεροπορία – Σώματα Ασφαλείας: 8-0. Πεντζαρόπουλος, Βενετσάνος (α΄ ημ.), Κερδεμελίδης (β΄ ημ., έχασε πέναλτι), Σκορδίλης (1 γκολ), Τσουχνικάς (β΄ ημ.).
25/3/49, Αεροπορία – Ναυτικό: 4-1. Πεντζαρόπουλος, Βενετσάνος, Κερδεμελίδης, Τσουχνικάς, Σκορδίλης (2 γκολ).
30/3/49, Επίλεκτοι Ενόπλων – Μικτή Θεσσαλονίκης: 3-2. Σκορδίλης.

Πρωτάθλημα Ενόπλων Δυνάμεων, γήπ. Λεωφόρου:
9/8/49, Αεροπορία – Στρατός Ξηράς: 1-1 (παρ.). Πεντζαρόπουλος, Ι. Ζαρκάδης (μπήκε στην παράταση), Βενετσάνος, Κερδεμελίδης, Σκορδίλης (Αεροπορία).
14/8/49, επαναληπτικός, Στρατός Ξηράς - Αεροπορία: 2-0. Πεντζαρόπουλος, Ι. Ζαρκάδης, Βενετσάνος, Κερδεμελίδης, Σκορδίλης (Αεροπορία). Στους αγώνες αυτούς ο Ιάκ. Ζαρκάδης ήταν αντίπαλος με τον αδελφό του Βασίλη, παίκτη του Στρατού και του Ολυμπιακού.

Αεροπορία-Στρατός: 1-1, για το Πρωτάθλημα Ενόπλων.
Με την Αεροπορία αγωνίζονταν πέντε κυανέρυθροι!
(Αθλητική Ηχώ, 8/8/1949).
Φιλικοί αγώνες Ενόπλων που συμμετείχαν κυανέρυθροι:

Χαλάνδρι, 12/9/1948, ΑΕ Χαλανδρίου - Στρατός: 1-2. Τσολιάς (1 γκολ).
Χαλκίδα, 19/9/1948, Μικτή Χαλκίδας - Στρατός: 1-6. Τσολιάς (4 γκολ).
Πάτρα, 31/10/1948, Μικτή Πατρών – Α΄ Σώμα Στρατού: 0-4. Τσολιάς (3 γκολ).
Ηράκλειο Κρήτης, 21/11/48, Μικτή Ηρακλείου – Αεροπορία: 2-3. Τσουχνικάς.

Ο Φώτης Τσολιάς ήταν βασικό στέλεχος της ομάδας
του Στρατού Ξηράς (Αθλητική Ηχώ, 23/12/1948)
Λεωφόρος, 22/12/48, Κύπελλο «Φανέλας του Στρατιώτου», Στρατός - Μικτή ΠΟΚ: 4-2. Τσολιάς (1 γκολ).
Καισαριανή, 2/1/49, Μικτή Καισαριανής – Α΄ Σώμα Στρατού: 1-3. Τσολιάς (2 γκολ)
Λάρισα, 6/1/49, Μικτή Λαρίσης – Αεροπορία: 1-5. Πεντζαρόπουλος, Κερδεμελίδης, Τσουχνικάς.
Σαλαμίνα, 23/1/49, Αίας Σαλαμίνος – Α΄ Σώμα Στρατού: 2-3. Τσολιάς (1 γκολ).
Λεωφόρος, 27/1/49, Στρατός – Βίνερ Αυστρίας: 1-1. Τσολιάς.
Σαλαμίνα, 9/2/49, Αίας Σαλαμίνος – Αεροπορία: 2-6. Τσουχνικάς, Κερδεμελίδης.
Κόρινθος, 25/4/49, Ολυμπιακός Κορίνθου – Στρατός: 1-2. Τσολιάς.
Φλώρινα, 25/4/49, Προποντίς Φλώρινας – Στρατός: 0-7. Φασουλιώτης, Μαρουλίδης (4 γκολ).
Φλώρινα, 26/4/49, Μ. Αλέξανδρος Φλώρινας – Στρατός: 0-2. Φασουλιώτης, Μαρουλίδης.
Καισαριανή, 1/5/49, Μικτή Καισαριανής – Αεροπορία: 3-4. Πεντζαρόπουλος, Βενετσάνος, Ιάκ. Ζαρκάδης, Κερδεμελίδης, Τσουχνικάς, Σκορδίλης (1 γκολ).
Λεωφόρος, 12/6/49, Φωστήρας – Αεροπορία: 1-1. Πεντζαρόπουλος, Ιάκ. Ζαρκάδης, Κερδεμελίδης, Βενετσάνος, Σκορδίλης.
Κέρκυρα, 3/7/49, Μικτή Κέρκυρας – Αεροπορία: 0-7. Πεντζαρόπουλος, Ιάκ. Ζαρκάδης, Κερδεμελίδης, Βενετσάνος, Σκορδίλης.
Γηπ. Νήαρ Ηστ, 10/7/49, Εθνικός Αστέρας – Αεροπορία: 0-3. Πεντζαρόπουλος, Ιάκ. Ζαρκάδης, Κερδεμελίδης, Βενετσάνος, Σκορδίλης.
Λειβαδιά, 24/7/49, Παλλεβαδειακή – Αεροπορία: 2-9. Πεντζαρόπουλος, Κερδεμελίδης, Βενετσάνος (1 γκολ), Σκορδίλης (2 γκολ).

Κυανέρυθροι σε άλλες ομάδες

Ριζούπολη, 17/10/48, εγκαίνια γηπ. Απόλλωνος: Μικτή Απόλλωνος/ΑΕΚ/Πανιωνίου – Μικτή ΟΣΦΠ/ΠΑΟ:  1-2. Έπαιξαν: Τσουχνικάς, Σκορδίλης (1 γκολ), Τσολιάς, Ν. Ζαρκάδης.

Πηγές:
Ψηφιακά Αρχεία Εφημερίδων Εθνικής Βιβλιοθήκης και Βουλής των Ελλήνων.
Αρχείο εφ. «Αθλητική Ηχώ»
Θ. Μπελίτσος, «ΠANIΩΝΙΟΣ: Δώδεκα δεκαετίες αθλητικής προσφοράς», εφ. "Κυανέρυθρη Πλατεία", φ. 08 (12/11/2011) ως 10 (26/11/2011).
Θ. Μπελίτσος,  «Η κυανέρυθρη αρμάδα του ’50: Πανιώνιος, πρωταθλητής Αθήνας»,blog «ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ» (10 Απριλίου 2013) και εφ. «Κυανέρυθρη πλατεία», φ. 71 (13-4-2013).
Ημερολόγιο 2010, Λέσχης Φιλάθλων Πανιωνίου.
Πέτρος Λινάρδος, "Η Σμύρνη του Πανιωνίου", 1998.

Θοδωρής Μπελίτσος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου