Ο Πανιώνιος στα Γιάννινα τα Χριστούγεννα του 1949

Γιάννινα, Χριστούγεννα 1949
Αναμνηστική φωτογραφία από τον αγώνα
Αβέρωφ-Πανιωνίου
[αρχείο Κ. Κόκκα, αναφέρει 1951 αλλά είναι λάθος]

Η κληρωτίδα του κυπέλλου όρισε ως αντίπαλο του Ιστορικού τον ΠΑΣ Γιάννινα, για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν, αφού και πέρυσι συναντήθηκαν οι δυο ομάδες αλλά στην πρώτη φάση (των ομίλων), από την οποία προκρίθηκαν και οι δύο. Πιο παλιά έχουν βρεθεί αντίπαλοι στο κύπελλο μόνο άλλη μια φορά, το 1984-85 στον Β΄ γύρο (φάση των 32) και ο Πανιώνιος είχε προκριθεί. Συνολικά έχουν παίξει μεταξύ τους τρία ματς κυπέλλου, στα οποία ο Πανιώνιος έχει μία νίκη με 3-1 και δύο ισοπαλίες: 0-0 και 1-1. Με αφορμή τη φετινή κλήρωση, ας θυμηθούμε την πρώτη ποδοσφαιρική επίσκεψη του Πανιώνιου στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, που έγινε τα Χριστούγεννα του 1949.

Ο Π.Α.Σ. (Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος ) ιδρύθηκε το 1966, έπειτα από συγχώνευση της παλιάς τοπικής ομάδας Αβέρωφ Ιωαννίνων (με έτος ίδρυσης το 1932) και του ΑΟ Ιωαννίνων που είχε δημιουργηθεί το 1962 με συνένωση των παλιών ομάδων Ατρόμητος και Ολυμπιακός Ιωαννίνων, προκειμένου η πόλη να έχει μια δυνατή ομάδα στη Β΄ Εθνική. Ως τότε καμιά γιαννιώτικη ομάδα δεν είχε καταφέρει να προκριθεί από το περιφερειακό στο πανελλήνιο πρωτάθλημα τη δεκ. ’50 και πολύ περισσότερο στην Α΄ Εθνική μετά το 1959. Αυτό το κατάφερε ο Π.Α.Σ. το 1974. Πριν από το 1974 ο Πανιώνιος δεν είχε αντιμετωπίσει σε επίσημο ματς ομάδα των Ιωαννίνων, αφού ούτε στο πρωτάθλημα είχαν βρεθεί ποτέ στην ίδια κατηγορία ούτε στο κύπελλο είχαν κληρωθεί.

Οι παλιότεροι αγώνες του Ιστορικού με γιαννιώτικες ομάδες είναι δυο φιλικά που έδωσε στα Γιάννινα ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1949 με τον Αβέρωφ Ιωαννίνων και την επόμενη μέρα με τη Μικτή της πόλης, η οποία είχε ενισχυθεί με παίκτες από τη Θεσσαλονίκη! Αυτοί υπήρξαν οι μοναδικοί αγώνες του Πανιωνίου με ομάδες της πρωτεύουσας της Ηπείρου ως τα τέλη της δεκ. ’50 και αξίζει να τους περιγράψουμε.

Οι αγώνες του 1949 εντάσσονται στο πανηγυρικό εθνικοπατριωτικό κλίμα που υπήρχε αμέσως μετά τη λήξη του εμφυλίου. Είχαν διοργανωθεί με πρωτοβουλία του τοπικού στρατιωτικού διοικητή της ΧΙ Μεραρχίας υποστράτηγου Ιωάννου και είχε αθλοθετηθεί το «Κύπελλο Κονίτσης» εκ μέρους του Α΄ Σώματος Στρατού για τη νικήτρια ομάδα. Τα έσοδα θα δίνονταν στη «Φανέλα του Στρατιώτου». Την περίοδο εκείνη μια ενδεκάδα παικτών του Ιστορικού ήταν στρατευμένοι και η στρατιωτική θητεία διαρκούσε σχεδόν δυόμισι χρόνια. Στο Στρατό Ξηράς υπηρετούσαν οι: Τσολιάς, Σωτηριάδης, Μπιστούρας, Κατσαΐτης, Κασάπογλου και στην Αεροπορία οι: Πεντζαρόπουλος, Σκορδίλης, Ι. Ζαρκάδης, Νεστορίδης, Βενετσάνος, Κερδεμελίδης. Οπότε απαιτούνταν καλές σχέσεις με τη στρατιωτική ηγεσία ώστε οι ποδοσφαιριστές της ομάδας να μετατίθενται σε μονάδες της Αττικής, να διευκολύνονται στις εξόδους κλπ. Αυτό ήταν το ιστορικό και κοινωνικό υπόβαθρο του χριστουγεννιάτικου ταξιδιού στα Γιάννενα.

Αθλητική Ηχώ, 25 Δεκεμβρίου 1949 

Όπως περιγράφει ο συνεργάτης της εφ. «Αθλητικής Ηχώ», Γ. Μαυρομμάτης, η αποστολή του συλλόγου ταξίδεψε ανήμερα τα Χριστούγεννα με στρατιωτικό αεροπλάνο τύπου «Ντακότα», το οποίο φτάνοντας πέταξε πάνω από την πόλη και έριξε προκηρύξεις με χαιρετισμό του Πανιωνίου προς τους Ηπειρώτες φιλάθλους, ενώ προς στιγμή υπήρξε αγωνία αν θα προσγειωθεί, λόγω του σφοδρού ανέμου που επικρατούσε. Στο αεροδρόμιο την ομάδα υποδέχθηκε πολυπληθής αντιπροσωπεία τοπικών παραγόντων που είχε αφιχθεί με τρία λεωφορεία, με επικεφαλής τον πρόεδρο της ομάδας «Αβέρωφ», ιατρό Χαρίλαο Μάντζιο που πρόσφερε ανθοδέσμη στον πρόεδρο του Πανιωνίου Δημητρό Καραμπάτη. Ένα πανό με το «Καλώς ορίσατε στον τόπο μας ευγενείς του Πανιωνίου» είχε στηθεί στο χώρο, ενώ πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί έξω από το ξενοδοχείο «Ίλιον Παλλάς», στο οποίο κατέλυσε η ομάδα και χειροκροτούσε τους παίκτες.

Πανιώνιος 1950

Η πανηγυρική υποδοχή οφείλεται στο ό,τι ήταν η πρώτη φορά που μετέβαινε για αγώνα στα Γιάννινα ομάδα Α΄ κατηγορίας από Αθήνα ή Πειραιά. Επιπλέον την εποχή εκείνη ο Πανιώνιος πρωταγωνιστούσε. Το 1947 είχε ισοβαθμήσει στην πρώτη θέση με την ΑΕΚ αλλά έχασε τον τίτλο λόγω χειρότερου συντελεστή τερμάτων. Το 1949 ήταν ξανά δεύτερος πίσω από τον ΠΑΟ, ενώ τη σεζόν 1949-50 ήταν πρωτοπόρος ως τα μέσα του β΄ γύρου αλλά και πάλι έμεινε δεύτερος, έπειτα από ραδιουργίες της ΑΕΚ που σε συνεργασία με τον ΠΑΟ κέρδισε στα χαρτιά ένα παιχνίδι στο οποίο είχε ηττηθεί [το ΠΟΚ ήταν παντοδύναμο τότε].

25/12/1949, Πανηπειρωτικό Στάδιο

Κύπελλον Κονίτσης υπέρ της «Φανέλας του Στρατιώτου»

Πανιώνιος-Αβέρωφ Ιωαννίνων 5-1

Τα γκολ: Τσολιάς 2, Νεστορίδης 2, Λυμπερόπουλος.

Διαιτητής: Βασίλειος Δερδεράκης, παλαίμαχος του Απόλλωνα Αθηνών που υπηρετούσε ως γυμναστής στη Ζωσιμαία Σχολή της πόλης.

Πανιώνιος (βασικοί και αλλαγές): Νίκος Πεντζαρόπουλος, Ιάκωβος Ζαρκάδης, Αντώνης Γιαννακόπουλος, Αντώνης Βενετσάνος, Αδάμ Τσουχνικάς, Βασίλης Στάικος, Χάρης Λυμπερόπουλος, Κώστας Νεστορίδης, Φώτης Τσολιάς, Αλέξ. Παντελίδης, Μίμης Χούμης, Δημοσθενιάδης.

Αβέρωφ Ιωαννίνων (από φωτογραφία): Νούλης Παπακώστας (τ), Γκράτζιος, Γιώργος Νικολαΐδης, Κώστας Κόκκας, Αναστάσιος Νότσικας, Χαράλαμπος Καρανίκας, Σ. Τζοφόπουλος, Λ. Μαυρίδης, Δημήτρης Λάμαρης, Γιώργος Μπέρτζος, Δώρης Ζήκος.

Ο αγώνας έγινε το απόγευμα των Χριστουγέννων, στις 3 μμ, στο κατάμεστο Πανηπειρωτικό Στάδιο, το οποίο είχε καλλωπιστεί, είχαν τοποθετηθεί καινούργια δίχτυα στις φρεσκοβαμμένες εστίες, είχαν χαραχτεί με ασβέστη οι γραμμές ενώ στην είσοδο είχαν τοποθετηθεί οι σημαίες των δύο ομάδων. Η μπάντα του Α΄ Σώματος Στρατού παιάνιζε δημιουργώντας πανηγυρικό κλίμα πριν από την είσοδο των ομάδων. Συνεργείο του ραδιοφωνικού σταθμού Ιωαννίνων μετέδωσε το ματς. Πριν από την έναρξη ανταλλάχτηκαν φιλοφρονήσεις και αναμνηστικά μεταξύ των δύο προέδρων Μάντζιου και Καραμπάτη. 

Αβέρωφ 1948 [αρχείο Κ. Κόκκα]

Δεν βρήκαμε την περιγραφή του αγώνα αλλά όπως δείχνει το σκορ οι Νεοσμυρνιώτες που έπαιξαν με πλήρη σύνθεση επικράτησαν άνετα, με γκολ του διεθνή Φώτη Τσολιά (2), του 19χρονου τότε Κώστα Νεστορίδη (2) και του Χάρη Λυμπερόπουλου (1), του μετέπειτα γνωστού δημοσιογράφου. Στη συνέχεια απονεμήθηκε το αθλοθετηθέν κύπελλο.

Το βράδυ των Χριστουγέννων ο «Αβέρωφ» δεξιώθηκε την κυανέρυθρη αποστολή στο εστιατόριο «Ελλάς», που εξελίχθηκε σε γλέντι, και πρόσφερε σε όλους τους παίκτες ως δώρο ασημένια μανικετόκουμπα τοπικής τέχνης.

 

Αθλητική Ηχώ, 27-12-1949

26/12/1949, Πανηπειρωτικό Στάδιο

Πανιώνιος-Μικτή Ιωαννίνων 4-1 (2-1).

Τα γκολ: Νεστορίδης [ή Χούμης] 8΄, Παντελίδης 37΄, 57΄ [ή Τσουχνικάς], Τσολιάς 80΄- Παπαδημητρίου 15΄.

Διαιτητής: Βασίλειος Δερδεράκης.

Πανιώνιος (βασικοί και αλλαγές): Φωτεινός ή Ευαγγελίδης, Ιάκωβος Ζαρκάδης, Αντώνης Γιαννακόπουλος, Αντώνης Βενετσάνος, Αδάμ Τσουχνικάς, Βασίλης Στάικος, Χάρης Λυμπερόπουλος, Κώστας Νεστορίδης, Φώτης Τσολιάς, Αλέξ. Παντελίδης, Δημοσθενιάδης, Μίμης Χούμης.

Μικτή Ιωαννίνων (βασικοί και αλλαγές): Παύλος Παπαδημητρίου (τ), Σταύρος Μαβίδης, Σωτήρης Μπίζιος, Αλέξης Ζώης, Πέτρος Παπαδημητρίου (Ατρόμητου) – Κ. Κόκκας, Δ. Λάμαρης (Αβέρωφ) – Αν. Νότσικας, Σπ. Παρόλας (ΕΝΒΗ) – Κοΐδης, Ρίζος, Τουμπαλίδης (Θεσ/νίκης).

 

Αθλητική Ηχώ, 31-12-1949.

Την επαύριο των Χριστουγέννων, το απόγευμα, ο Ιστορικός αγωνίστηκε κατά της Μικτής Ιωαννίνων. Έπαιξε με την ίδια ενδεκάδα, εκτός από τη θέση του τερματοφύλακα, όπου τη θέση του Πεντζαρόπουλου πήρε ο Ευαγγελίδης [ή ο Φωτεινός σύμφωνα με ένα άλλο δημοσίευμα]. Η Μικτή της πόλης συγκροτήθηκε από ποδοσφαιριστές του Ατρόμητου Ιωαννίνων, του Αβέρωφ και της Ένωσης Νέων Βορείου Ηπείρου (ΕΝΒΗ), αλλά ενισχύθηκε και με τρεις παίκτες από τη Θεσσαλονίκη, οι οποίοι υπηρετούσαν τη θητεία τους στην περιοχή. Αναφέρονται ως παίκτες του ΠΑΟΚ, αλλά τουλάχιστον ένας εξ αυτών, ο Μιχάλης Κοΐδης ανήκε στον Άρη.

Ο Πανιώνιος είχε την υπεροχή και προηγήθηκε στο 8΄ με τον Νεστορίδη [ή τον Χούμη σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα]. Οι Γιαννιώτες ισοφάρισαν στο 15΄με κεφαλιά, αλλά οι παίκτες του Ιστορικού αντέδρασαν και πήραν κεφάλι στο σκορ στο 37΄με τον Παντελίδη. Παρά την κούραση τους στο β΄ ημίχρονο επισφράγισαν τη νίκη με δύο ακόμα γκολ από τον Παντελίδη [ή τον Τσουχνικά σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα] στο 57΄και τον Τσολιά στο 80΄. Η Μικτή έχασε κάποιες ευκαιρίες, με σπουδαιότερη ένα πέναλτι που κέρδισε στο 85΄, το οποίο χτυπήθηκε στο δοκάρι.

Η αποστολή επέστρεψε στην Αθήνα το πρωί της 27^ης Δεκεμβρίου έχοντας διαφημίσει την ομάδα με τις δύο νίκες και το τεχνικό και καθαρό ποδόσφαιρο που έπαιξε.

Πηγές

Αθλητική Ηχώ, φ. 25 ως 31/12/1949.

Βικιπαίδεια, λήμματα «Αβέρωφ Ιωαννίνων», «ΠΑΣ Γιάννινα»

Ιστοσελίδα «Ζωσιμαία Σχολή - Αρχείο Κώστα Κόκκα»

Θ. Μπελίτσος, "Πανιώνιος 125 χρόνια", 2015.

Νέα Σμύρνη, 24/12/2018

Θοδωρής Μπελίτσος

Βλ. επίσης: "Η προϊστορία με τον ΠΑΣ στο Κύπελλο".