Η Ζαπο(υ)νίδου του Πανιωνίου

 

Δήμητρα Ζαπονίδου ή «Μήτσος» (1936-2024)

(Ασπασία Ζαπουνίδου)

Για την πρωτοπόρο παίκτρια του μπάσκετ αλλά και του βόλεϊ Ασπασία Ζαπουνίδου, η οποία ως αθλήτρια έχει καταγραφεί Δήμητρα Ζαπονίδου ή «Μήτσος», που αναχώρησε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, γράφτηκαν πολλά. Με το παρόν άρθρο θέλησα να προσθέσω κάποιες ακόμα πληροφορίες, ώστε να γίνει πιο πλήρες το αθλητικό προφίλ αυτής της πρωτοπόρου και σπουδαίας αθλήτριας. Αφορούν κυρίως την περίοδο 1949-1953 που αγωνίστηκε στον Πανιώνιο.

Το ξεκίνημα

Η Ζαπουνίδου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλλιθέα, σε μια γειτονιά κοντά στο γήπεδο του Έσπερου, το σημερινό «Ελ Πάσο». Παιδί φτωχής προσφυγικής οικογένειας από τον Πόντο, πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια. Αναφέρει η ίδια σε μια συνέντευξή της:

«Η μάνα μου ήρθε πρόσφυγας το ’22, μια κατεστραμμένη γυναίκα που προσπαθούσε να μας μεγαλώσει. Ήμασταν τρεις αδερφές. Ο πατέρας μου πέθανε 54 χρονών. Η μάνα μου είχε μανάβικο και πούλαγα μαϊντανό…» (εφ. Καθημερινή, 24.1.2024).

Παράλληλα με την αγωνιστική της δράση δούλευε σε βιοτεχνία ρούχων ως γαζώτρια και κοπτοραπτού, όπως αφηγείται:

«Ήμασταν τρεις αδελφές. Είχαμε αφήσει το σχολείο, δύσκολα χρόνια, φτώχεια, έπρεπε να δουλέψουμε. Είχαμε πάει σε ένα εργοστάσιο με είδη γυναικεία, πάνω από τις μηχανές ήμασταν όλη μέρα, 8-5. Έφευγα από το εργοστάσιο 5 η ώρα, με το σορτσάκι στην τσάντα, γιατί στις 6 είχα προπόνηση. Πήγαινα από του Χαροκόπου στη Ν. Σμύρνη με τα πόδια. Δέκα χρόνια δεν είπα κουράστηκα. Η μητέρα μου ήταν μεγάλη, δεν ήρθε ποτέ στο γήπεδο. Να σου πω, δεν καλοκαταλάβαινε και τι έκανα, το παιδί παίζει μπάλα έλεγε. Οι αδελφές μου είχαν έρθει μία φορά να με δουν με την Εθνική» (εφ. Lifo, 18.11.2019). Και:

 «Και τα δέκα χρόνια που έπαιξα μπάσκετ, δούλευα σε εργοστάσιο, από 17 χρονών κοριτσάκι. Από την Καλλιθέα πήγαινα τέρμα Πατησίων με το τραμ και έκανα μία ώρα. Μετά τη δουλειά πήγαινα και έπαιζα κατευθείαν. Έπαιρνα τα ρούχα για τον αγώνα μαζί. Δεν διαμαρτυρήθηκα ποτέ. Δέκα χρόνια δεν ζήτησα ούτε ένα ποτήρι γάλα. Ούτε τα ναύλα δεν μου έδιναν. Τίποτα. Παπούτσια ελβιέλα και τα φορούσα χωρίς κάλτσες. Τι να πω στη μάνα μου; Δώσ’ μου λεφτά να πάρω κάλτσες; Κάλτσες έβαλα με την Εθνική, όταν μου έδωσαν τη στολή» (‘bovary.gr’, 27.4.2021).

Ο αθλητισμός αποτελούσε μια διέξοδο γι’ αυτήν. Από μικρή τα απογεύματα πήγαινε στο γήπεδο και χάζευε τις αθλήτριες βόλεϊ του Έσπερου. Κάποια στιγμή την κάλεσαν να παίξει, έραψε ένα σορτς κι άρχισε να αγωνίζεται. Όταν μια φίλη της, η Διαμάντω, την μύησε στο μπάσκετ, το λάτρεψε αμέσως αλλά ο Έσπερος δεν είχε μπάσκετ γυναικών. Έμαθε πως ο Πανιώνιος έχει γυναικεία ομάδα, πήγε, την δοκίμασαν και μεταπήδησε στην ομάδα της Ν. Σμύρνης το φθινόπωρο του 1949.

Αν και μόλις 14 ετών, μπήκε από την αρχή στη βασική ομάδα, ενώ έπαιζε και στην ομάδα βόλεϊ. Αυτό συνέβαινε σε όλα τα σωματεία, διότι ο γυναικείος αθλητισμός ήταν ακόμα στα σπάργανα. Οι λιγοστές αθλήτριες ασχολούνταν παράλληλα με πολλά σπορ: στίβο, μπάσκετ, βόλεϊ, τένις, πινγκ-πονγκ. Για το λόγο αυτό ο ΣΕΓΑΣ δεν διοργάνωνε ταυτόχρονα τα γυναικεία πρωταθλήματα, τα οποία έτσι κι αλλιώς δεν διαρκούσαν πολύ. Συνήθως γίνονταν σε μορφή τουρνουά ενός γύρου, σπανιότερα δύο γύρων, και διεξάγονταν σε ένα ή δύο γήπεδα. Οι ομάδες που μετείχαν δεν ξεπερνούσαν τις πέντε ή έξι, ενώ υπήρχαν χρονιές που δεν γινόταν πρωτάθλημα γυναικών, ιδίως στο βόλεϊ. Φυσικά μόνο τοπικά πρωταθλήματα: Αθήνας-Πειραιά, Θεσσαλονίκης, κάποιες χρονιές και Πάτρας. Πανελλήνια πρωταθλήματα μπάσκετ και βόλεϊ γυναικών ξεκίνησαν πολύ αργότερα, στα τέλη της δεκ. ’60.

Αθλητική Ηχώ, 3.8.1950

Με τον Πανιώνιο: πρωταθλήτρια Αθηνών-Περαιώς βόλεϊ 1950

 Όπως ανέφερα η Ζαπουνίδου εντάχθηκε στον Πανιώνιο λόγω του μπάσκετ, αλλά έπαιζε και στην ομάδα βόλεϊ. Ο Πανιώνιος είχε μεγάλη ιστορία στο γυναικείο βόλεϊ, το οποίο εκείνος ξεκίνησε στην Ελλάδα, διοργανώνοντας πρωταθλήματα στην Αθήνα από το 1926, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου Δημητρού Δάλλα, προσπάθεια που συνέχισε ο επόμενος πρόεδρος και παλιός πρωταθλητής Δημ. Καραμπάτης. Είχε πάρει δυο τίτλους προπολεμικά ενώ μεταπολεμικά είχε τρεις συνεχόμενους: 1947, 1948, 1949.

Σε αυτή την πρωταθλήτρια ομάδα εντάχθηκε η Ζαπουνίδου, παρά το νεαρό της ηλικίας της. Άλλωστε την γνώριζαν από τον Έσπερο, που είχε υπάρξει αντίπαλος του Πανιωνίου τα προηγούμενα έτη. Το 1950 η τελική φάση του πρωταθλήματος Αθηνών-Περαιώς διεξήχθη τον Ιούλιο. Οι κυανέρυθρες νίκησαν διαδοχικά τις Ν. Βύρωνος, ΑΟΝΣ (Μίλωνα) 15-6, 15-4, Παναθηναϊκό, Απόλλωνα. Παρόμοια αήττητη πορεία είχε και ο Εθνικός Πειραιά. Οπότε η μεταξύ τους αναμέτρηση, την τελευταία αγωνιστική, συνιστούσε τον άτυπο τελικό για τον τίτλο. Διεξήχθη την 1η Αυγούστου στο γήπεδο Τρίτωνα. Ήταν μια αμφίρροπη αναμέτρηση στην οποία οι κυανέρυθρες επικράτησαν με 2-1 σετ (15-12, 7-15, 16-14) κατακτώντας τον τίτλο για τέταρτη συνεχή χρονιά. Σύμφωνα με τον τύπο, η κυανέρυθρη ομάδα, αν και δεν ήταν επαρκώς προπονημένη, νίκησε χάρις στην εμπειρία των παικτριών της. Την ομάδα αποτελούσαν οι Νίκη Γεωργιάδου, Λ. Μπατσέλα, Τ. Πασπαλά, Ευαγγ. Κερδεμελίδου, Ναντίν Μπιάνκη, Δημ. Ζαπουνίδου.

Τα επόμενα χρόνια το γυναικείο βόλεϊ απαξιώθηκε πολύ. Το 1951 μετείχαν πέντε ομάδες στο πρωτάθλημα και το 1952 μόνο τέσσερις. Οι παραδοσιακοί σύλλογοι του αθλήματος: Έσπερος, Τρίτων, Νήαρ Ηστ, ΑΟΝΣ (Μίλων), Πανελλήνιος, Παναθηναϊκός, Εθνικός Πειραιά, Εθνικός Γ.Σ., διέλυσαν τις γυναικείες ομάδες. Μοιραία το πρωτάθλημα διακόπηκε. Το 1951 ο Πανιώνιος, με δυο νίκες και δυο ήττες, ισοβάθμησε στη δεύτερη θέση με τον Ολυμπιακό και τον Ελληνορουμανικό Σύνδεσμο (ΣΕΡ). Το 1952 ξεκίνησε με ήττα αλλά δεν αναφέρονται άλλοι αγώνες. Είναι άγνωστο αν το πρωτάθλημα συνεχίστηκε, ενώ τα επόμενα χρόνια δεν διεξήχθη, λόγω ανυπαρξίας γυναικείων συλλόγων. Έκτοτε η Ζαπουνίδου, που έτσι κι αλλιώς δεν αγαπούσε ιδιαίτερα το βόλεϊ, αφοσιώθηκε αποκλειστικά στο μπάσκετ.

Πανιώνιος 1951: Γούναρη, Ν. Γεωργιάδου, Σαρρή, Μπιάνκη, Κερδεμελίδου, Ζαπονίδου

Με τον Πανιώνιο: πρωταθλήτρια Αθηνών-Περαιώς μπάσκετ 1951

Ο σύλλογος δημιούργησε ομάδα γυναικών το 1947, η οποία το 1948 πέτυχε την άνοδο από τη Β΄ κατηγορία στην Α΄ Αθηνών. Το ίδιο έτος διαμόρφωσε γήπεδο αθλοπαιδιών, το οποίο ηλεκτροφωτίστηκε το καλοκαίρι. Έχοντας πλέον τη δική του έδρα, το μπάσκετ του Ιστορικού άρχισε να παίρνει τα πάνω του. Δημιούργησε φυτώριο ταλέντων, είχε χώρο για προπονήσεις και με τη βοήθεια των προβολέων μπορούσε να δίνει φιλικά ματς τις βραδινές ώρες. Είναι το γνωστό στους παλιούς ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ, που βρισκόταν στο χώρο περίπου που υπάρχει σήμερα το κλειστό «Ανδρέας Βαρίκας».

Η γυναικεία ομάδα συνέχισε την ανοδική πορεία της και το 1949 προκρίθηκε στην τελική φάση του πρωταθλήματος Αθηνών-Πειραιώς. Όπως ανέφερα τη χρονιά αυτή η Ζαπουνίδου ήρθε στον Πανιώνιο, με τον οποίο εικονίζεται σε μια φωτογραφία από φιλικό αγώνα με τον Πειραϊκό τον Δεκέμβρη του 1949. Με τον Ιστορικό αγωνίστηκε από τη σεζόν 1949-50. Τη χρονιά αυτή η γυναικεία ομάδα τερμάτισε στην 3η θέση της Α΄ Αθηνών πίσω από ΠΑΟ και Σπόρτιγκ και δεν προκρίθηκε στο Μικτό πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς, ούτε κλήθηκε ως επιλαχούσα μετά την άρνηση του Σπόρτιγκ να πάρει μέρος. Έπαιζαν οι: Αργυρώ Γεραλή, Ναντίν Μπιάνκη, Ευαγγελία Κερδεμελίδου, Δήμητρα Ζαπουνίδου, Παντελόγλου, Μπασάλου, Γραμματικάκη, Σεμερτζάκη, Πλυτά.

Το 1951 ήρθε η μεγάλη διάκριση. Με προπονητή τον Μίσσα Πανταζόπουλο (1924-2006), που εφάρμοσε με επιτυχία μια συμπαγή άμυνα ζώνης, και με πρωταγωνίστρια και πρώτη σκόρερ της διοργάνωσης τη Ζαπουνίδου, η ανανεωμένη ομάδα κατέκτησε το πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς, χωρίς ήττα! Η τελική φάση διεξήχθη από 16 Ιουλίου ως 3 Αυγούστου 1951 στο γήπεδο του Σπόρτιγκ. Εκτός από τον Πανιώνιο, μετείχαν: Σπόρτιγκ, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, Πειραϊκός Σύνδεσμος, Ολυμπιακός, Αρμενική. Την κυανέρυθρη ομάδα συγκροτούσαν: Ναντίν Μπιάνκη (αρχηγός), Δήμητρα Ζαπουνίδου, Ευαγγελία Κερδεμελίδου, Γούναρη, Σαρρή, Βάσω Χατζησάββα, Νίκη Γεωργιάδου.

Αθλητική Ηχώ, 30.7.1951

Τα αποτελέσματα του Ιστορικού στην πορεία προς τον τίτλο ήταν κατά σειρά:

Πανιώνιος-ΑΕΚ 29-20: Κερδεμελίδου 2, Μπιάνκη 8, Ζαπουνίδου 10, Σαρρή 9, Γούναρη.

Πανιώνιος-Ολυμπιακός: νίκη με άγνωστο σκορ.

Πανιώνιος-Παναθηναϊκός 24-23: Κερδεμελίδου 2, Μπιάνκη 6, Ζαπουνίδου 11, Σαρρή 5, Γούναρη, Χατζησάββα, Γεωργιάδου.

Πανιώνιος-Αρμενική 27-6: Κερδεμελίδου 4, Μπιάνκη 7, Ζαπουνίδου 10, Σαρρή 6, Γούναρη, Χατζησάββα, Γεωργιάδου.

Πανιώνιος-Πειραϊκός Σύνδεσμος 26-15.

Πανιώνιος-Σπόρτιγκ 30-17: Κερδεμελίδου 6, Μπιάνκη 8, Ζαπουνίδου 14, Σαρρή 2, Γούναρη.

 

Αθλητική Ηχώ, 4.8.1951

Η τελική βαθμολογία (3 βαθμοί η νίκη, 1 ήττα)

1. Πανιώνιος: 18β (6-0)

2. Σπόρτιγκ: 16β (5-1)

3.ΠΑΟ: 14β (4-2)

4.ΑΕΚ: 12β (3-3)

5.Πειραϊκός: 10β (2-4)

6.Ολυμπιακός Π.: 8β (1-5)

7.Αρμενική: 6β (0-6)

Οι συντάκτες της εφ. Αθλητική Ηχώ εγκωμίασαν τη Ζαπουνίδου με χαρακτηρισμούς όπως: «ψύχραιμη, ταχύτατη, πραγματικό πυροβόλο με σκανδαλώδη ευστοχία». Συγχωρούν τις αδυναμίες της, κυρίως το ό,τι συχνά έπαιζε ατομικά και ξεχνούσε να γυρίσει έγκαιρα στην άμυνα. Στο τέλος της σεζόν την επέλεξαν στην καλύτερη πεντάδα του πρωταθλήματος, σε μια υποθετική εθνική ομάδα που μέχρι τότε δεν είχε συγκροτηθεί, ως εξής:

Γκαρ: Χ. Ζαχαρία (ΠΑΟ), Στάη (ΑΕΚ), αναπληρωματική: Κερδεμελίδου (Πανιώνιος).

Ελ: Ζαπουνίδου (Πανιώνιος), Λαδέρκη (Σπόρτιγκ), αναπληρωματική: Κυρίτση (ΠΑΟ).

Φορ: Κοτομάτα (ΠΑΟ), αναπληρωματική: Μπιάνκη (Πανιώνιος).

Αθλητική Ηχώ, 13.8.1951

Μεταφέρω μερικά σχόλια για τη Ζαπουνίδου:

Για τη δύσκολη νίκη επί του Παναθηναϊκού 24-23 (ημ. 12-11):

«Το παιχνίδι κρίθηκε στας αρχάς του β΄ ημιχρόνου όταν η Ζαπουνίδου με μία ηρωικήν εξόρμησιν εσημείωσε μόνη της σε 5 λεπτά 9 πόντους και έδωσε στην ομάδα της ένα αβαντάζ 5 καλαθιών». Και: «Η Ζαπουνίδου ήτο η καλυτέρα επιθετική παίκτρια της ομάδος. Γεγονός είνε ότι έπαιζε ατομικά και έκανε κατάχρησιν σουτ αλλά ας μη ξεχνάμε ότι χάρις σ’ αυτήν ο Πανιώνιος εκέρδισε κατά τας αρχάς του β΄ ημιχρόνου την τόσο σημαντική διαφορά που του εχάρισε τη νίκη» (Αθλητική Ηχώ, υπογραφή ΓΑΚ).

Για τη νίκη επί του Σπόρτιγκ 30-17 (14-9) στον τελικό που έγινε παρουσία 2.000 θεατών σε ένα υπερπλήρες γήπεδο:

«Κατά τα πρώτα λεπτά της επαναλήψεως εκρίθη το παιχνίδι… χάρις την καλή άμυνα του Πανιωνίου και τη σκανδαλώδη ευστοχία της Ζαπουνίδου». Και: «Η Ζαπουνίδου μία θαυμασία επιθετική παίκτρια, ψύχραιμη, εξαιρετικά εύστοχη και γρήγορη, ήτο εκ των συντελεστών της νίκης» (Αθλητική Ηχώ, υπογραφή ΦΟΥΝΤ: Βαγγέλης Φουντουκίδης).

Για τη συνολική συμβολή της στο πρωτάθλημα:

«Το τρίο Κερδεμελίδου, Μπιάνκη, Ζαπουνίδου ήτο η βάσις της ομάδος… Στην Ζαπουνίδου οφείλει ο Πανιώνιος τας περισσοτέρας νίκας του. Όταν εύρισκε το χέρι της (και το εύρισκε επί ωρισμένη ώρα σε κάθε παιγνίδι), ήτο πραγματικό πυροβόλο. Μια τέτοια παίκτρια είναι πάντα πολύτιμη όταν έχει αυτό το προσόν, έστω και αν της λείπουν άλλα. Διότι είναι γεγονός ότι η παίκτρια αυτή, η οποία σημειωτέον είναι ταχυτάτη, παίζει κάπως ατομικά και αργεί να γυρίση πίσω στην ζώνη της» (Αθλητική Ηχώ, υπογραφή: ΓΑΚ).

Η ομάδα με το κύπελλο του πρωταθλήματος μπάσκετ Αθηνών-Πειραιώς 1951.

Από αριστερά. Παίκτριες: Γούναρη (όρθια), Χατζησάββα, Γεωργιάδου, Κερδεμελίδου, Μπιάνκη, Ζαπουνίδου, Σαρρή (όρθια). Με πολιτικά: Μιχ. Πανταζόπουλος (προπονητής), Δημ. Καραμπάτης (πρόεδρος Πανιωνίου), Κώστας Κοτζιάς (φιλο-πανιώνιος δήμαρχος Αθηναίων), Αθανάσιος Καρύλλος (δήμαρχος Ν. Σμύρνης).

 

Η Ζαπονίδου με το θεαματικό στυλ που της χάρισε το προσωνύμιο 'Μήτσος'

Το προσωνύμιο ‘Μήτσος’ και η τιμωρία

Η Ζαπουνίδου έπαιξε άλλες δυο χρονιές στον Πανιώνιο και χρόνο με το χρόνο γινόταν καλύτερη. Τότε ήταν που απέκτησε το προσωνύμιο «Μήτσος», που την ακολούθησε σε όλη την μπασκετική ζωή της. Σε κάποιο ματς πέτυχε ένα πολύ δύσκολο καλάθι, απίθανο για γυναίκα παίκτρια. Ενθουσιασμένος ο προπονητής πετάχτηκε και φώναξε: «Τι έκανες βρε Μήτσο, τι έκανες!» και έμεινε το παρατσούκλι.

Το 1952, παρά το ό,τι ενισχύθηκε, η ομάδα είχε μέτρια χρονιά στο πρωτάθλημα, με τρεις νίκες επί Αρμενικής (18-16), ΑΟΠΦ (33-32), Εθνικού Π. και τέσσερις ήττες από Σπόρτιγκ (27-30), Πειραϊκό (24-45), Παναθηναϊκό (26-35), Ολυμπιακό (25-30). Την αποτελούσαν οι: Μπιάνκη, Κερδεμελίδου, Ζαπουνίδου, Χατζησάββα, Ν. Γεωργιάδου, Παντελόγλου, Ρουσίου, Τσώμου, Γεωργιάδου ΙΙ, Γούναρη.

Το 1953, αν και είχε αναγγελθεί η συμμετοχή της ομάδας στο πρωτάθλημα που διεξήχθη τον Αύγουστο, δεν μετείχε. Στο μεταξύ είχε χάσει την Ζαπουνίδου, η οποία είχε τιμωρηθεί με βαριά ποινή τεσσάρων μηνών, έπειτα από έντονη διαμάχη που είχε με τον διαιτητή σε ένα φιλικό ματς, ο οποίος την απέβαλε.

Η ομάδα του Πανιωνίου διαλύθηκε και η Ζαπουνίδου μεταπήδησε στην ΑΕ Αμπελοκήπων (νυν ΑΟΑ). Ανασυστάθηκε για λίγο το 1956, με πυρήνα νέες αθλήτριες του στίβου, ως το 1959 που διαλύθηκε οριστικά.

Εθνική γυναικών 1958. Η Ζαπονίδου πίσω, 2η από δεξιά. 

 

Η βασική πεντάδα της πρώτης Εθνικής Γυναικών μπάσκετ: Ζαπονίδου, Αρναούτογλου, Σκριβάνου, Βαρελοπούλου, Κάνδια (Αθλητική Ηχώ, 19.4.1958)

Τα δυο παιχνίδια με τη νεοσύστατη Εθνική ομάδα το 1958

Με την ΑΕ Αμπελοκήπων η Ζαπουνίδου έπαιξε ως το γάμο της, συμπληρώνοντας περίπου μια δεκαετία συνολικής ενεργού δράσης. Μετά διέκοψε, όπως έκαναν τότε οι πιο πολλές αθλήτριες, όταν δημιουργούσαν οικογένεια. Άλλον τίτλο δεν κατέκτησε αλλά συνέχισε να σκοράρει κατά ριπάς, έχοντας δημιουργήσει σπουδαίο όνομα ως σκόρερ.

Το 1958 που συστάθηκε για πρώτη φορά η Εθνική ομάδα γυναικών, κλήθηκε αυτοδίκαια στην βασική πεντάδα, μαζί με την συμπαίκτριά της στην ΑΕ Αμπελοκήπων Ελένη Κάνδια και τις Νικολέτα Αρναούτογλου (Σπόρτιγκ), Λουκία Σκριβάνου (ΟΣΦΠ), Αργυρώ Βαρελοπούλου (Τρίτωνα), με αναπληρωματικές τις: Φωφώ Πολυμενάκου, Μάτα Χριστακοπούλου, Μπέσυ Μικελέτη (Σπόρτιγκ), Ευδοκία Κορρέ, Λιάνα Κουκοπούλου, Όλγα Ηρωΐδου (Τρίτωνα), Έλλη Καρόζη, Φωτεινή Κέλερη (ΑΕΑ).

Την ομάδα συγκρότησε ως εκλέκτορας του ΣΕΓΑΣ ο κ. Αριστοβούλου και προετοιμάστηκε επί δίμηνο, υπό την καθοδήγηση του κόουτς του Τρίτωνα Πόλυ Πολυτιμίδη. Έδωσε δυο αγώνες στο γήπεδο Πανελληνίου, στις 15 και 17 Απριλίου 1958, με την αντίστοιχη του Λιβάνου, η οποία επίσης έδινε το πρώτο της επίσημο ματς και την αποτελούσαν κυρίως παίκτριες αρμενικής καταγωγής. Ως επίσημος αγώνας εθνικών ομάδων καταγράφηκε μόνο ο πρώτος αγώνας. Ο δεύτερος καταχωρήθηκε ως αγώνας μεταξύ των Μικτών ομάδων Αθηνών-Βηρυτού.

Και στα δύο επικράτησε άνετα η ελληνική ομάδα με την Ζαπουνίδου στη βασική πεντάδα, η οποία πέτυχε 14 και 16 πόντους αντίστοιχα. Έχει γραφτεί πως ήταν η πρώτη αρχηγός της εθνικής ομάδας αλλά αυτό δεν ισχύει. Στο πρώτο αγώνα αρχηγός της Εθνικής ήταν η Αρναούτογλου. Η Ζαπουνίδου ήταν αρχηγός της Μικτής Αθηνών στο δεύτερο ματς.

 

Αθλητική Ηχώ, 16.4.1958

Οι δυο διεθνείς αγώνες

15.4.1958, γήπ. Πανελληνίου, 3.000 θεατές.

Εθνικές ομάδες Ελλάδας-Λιβάνου 68-32 (33-19)

Διαιτητές: Καλλίτσης (Ελλάδα), Φουάτ Ζαντούτ (Λίβανος).*

Ελλάδα (Πολυτιμίδης): Αρναούτογλου (αρχηγός) 7, Ζαπονίδου 14, Σκριβάνου 23, Κάνδια 6, Βαρελοπούλου 14, Πολυμενάκου 2, Ηρωΐδου 2, Χριστακοπούλου, Κορρέ, Μικελέτη, Κέλερη.

Λίβανος (Ελιέ Φαγιάζ): Ελ. Αλλαχαντογιάν 9, Αν. Γκαραμπεντιάν 7, Κλ. Ατζεριάν 5, Μ. Σαριάν 5, Λ. Καζάν 2, Αν. Μπασρολιάν 4, Αστ. Γκαραμπεντιάν, Μ. Σάλεμ, Ζ. Αρντατσεσιάν.*

*Οι πόντοι και τα ονόματα είναι από το φύλλο αγώνα· στην εφημερίδα διαφέρουν.

εφ. Ελευθερία, 17.4.1958

 

Στην κριτική του αγώνα ο Βαγγέλης Φουντουκίδης έγραφε στην Αθλητική Ηχώ (16.4.58):

«Η Ζαπονίδου έδωσε πρώτη ζωή και δύναμι εις την μουδιασμένη αρχικά ομάδα. Ανέκοψε μπαλιές, τροφοδότησε, επέτυχε ωραία καλάθια. Εις το β΄ ημίχρονο ήτο λίγο συγκρατημένη λόγω των φάουλ» (είχε τέσσερα φάουλ από το α΄ ημίχρονο).

Η ομαδικότητα που περιγράφεται πως επέδειξε η Ζαπονίδου αλλά και οι άλλες, οφείλεται στην εντατική προετοιμασία του κόουτς Πολυτιμίδη, ο οποίος κατάφερε τις παίκτριες, που «ήσαν οι βεντέτες των συλλόγων των και είχαν μάθει να μονοπωλούν το παιχνίδι… να υποτάξουν τον φύσει ατομισμόν των εις όφελος του συνόλου».

Αθλητική Ηχώ, 18.4.1958

17.4.1958, γήπ. Πανελληνίου, 1.500 θεατές

Μικτές Αθηνών-Βηρυτού 62-46 (23-21).

Διαιτητές: Ζαντούτ (Λίβανος), Νομικός (Ελλάδα).

Αθήνα (Πολυτιμίδης): Ζαπονίδου (αρχηγός) 16, Αρναούτογλου 5, Σκριβάνου 16, Κάνδια 2, Βαρελοπούλου 21, Χριστακοπούλου 2, Πολυμενάκου, Ηρωΐδου, Μικελέτη, Καρόζη, Κέλερη, Κορρέ.

Βηρυττός (Φαγιάζ): Αλλαχαντογιάν 7, Αστ. Γκαραμπεντιάν 6, Σαριάν 14, Μπασρολιάν 8, Σάλεμ 10, Αρντατσεσιάν 1, Ατζεριάν, Αν. Γκαραμπεντιάν, Αγιούμπ, Τσαμί, Τσεμπλί.

Σύμφωνα με τις κριτικές του Μίμη Βαζογιάννη (Αθλ. Ηχώ, 18.4.58) και του Δ. Καραμπάτη (Ελευθερία, 18.4.58) από την αθηναϊκή ομάδα δεν υστέρησε καμία αλλά ξεχώρισαν η Σκριβάνου και η Ζαπουνίδου, η οποία «άρχισε άσχημα και ετελείωσε καλά».

-ο-ο-ο-

Τα επόμενα χρόνια η Ζαπουνίδου δημιούργησε οικογένεια και αποσύρθηκε από το παρκέ, αλλά η αγάπη της για το μπάσκετ δεν έσβησε. Είχε πάντα πρόχειρη μια πορτοκαλί μπάλα κι όταν εύρισκε μπασκέτα έπαιζε ιδιωτικά με φίλους. Την αγάπη της για τον αθλητισμό, την εμφύσησε στις δύο θυγατέρες της, την Παναγιώτα Παπαζήση που έπαιξε βόλεϊ (και της έχει χαρίσει τα εγγονάκια: Δημήτρη και Αλεξάνδρα) και τη Νένα Παπαζήση που ακολούθησε τα βήματα της κι έπαιξε μπάσκετ στον Τρίτωνα και το Παγκράτι.

Η προσφορά της δεν λησμονήθηκε. Αρκετοί επίσημοι φορείς την τίμησαν: ΕΟΚ, Σύλλογος Παλαιμάχων Καλαθοσφαιριστών (ΣΠΑΚΕ) κ.ά. Μεταξύ αυτών και ο Πανιώνιος πριν από λίγα χρόνια.

Θ. Μπελίτσος 30.1.2024

 

Με τον Φάνη Χριστοδούλου στο γήπ. Πανιωνίου

Πηγές

Θ. Μπελίτσος, «Μπάσκετ ανδρών και γυναικών 1941-1950», Κυανέρυθρη Ιστορία, 1/3/2014. 

Θ. Μπελίτσος, «Μόνιμος πρωταθλητής Αθηνών στο βόλεϊ γυναικών 1946 ως 1950», Κυανέρυθρη Ιστορία, 12/3/2014. 

 Θ. Μπελίτσος, «Πρωταθλητής Αθηνών-Πειραιώς στο μπάσκετ γυναικών», Κυανέρυθρη Ιστορία, 6/4/2014.

Θ. Μπελίτσος, «Πανιώνιος 125 χρόνια προσφοράς», 2015.

«Δήμητρα Ζαπονίδου», Ιστοσελίδα ΕΟΚ.

Λιάνα Μαστάθη, «Στο γήπεδο με φώναζαν “Μήτσο”: Δήμητρα Ζαπονίδου», εφ. Lifo, 18/11/2019. 

Κωνσταντίνα Βουλγαρέλη, «Δήμητρα Ζαπονίδου: Η πρώτη αρχηγός της Εθνικής μπάσκετ γυναικών βλέπει ακόμα αγώνες», bovary, 27/4/2021. 

Μαρίνα Καρπόζηλου, «Όταν η Δήμητρα Ζαπονίδου έγινε ο “Μήτσος” του ελληνικού μπάσκετ», εφ. Καθημερινή, 24/1/2024. 

Αρχεία εφημερίδων: «Αθλητική Ηχώ», «Ελευθερία», «Έθνος», «Εμπρός».